Taş Ocağı İşletmeciliği

 Toplumların temel ihtiyaç maddesi ve enerji dışındaki ikinci kaynak ihtiyacı endüstriyel kayaçlar ve minerallerdir. Bugün insanoğlunun temel ihtiyaçlarından biri olan konut, işyeri ve ulaşım yolları için gerekli endüstriyel kayaçlar ve gevşek malzemeler için kazı yapmak zorunluluktur.Bu doğal taşları ve malzemeleri ancak bulunduğu ortamdan çıkarmak mecburiyetindeyiz. Bu endüstriyel kayaç ve malzemelerin çıkarılması talep edilen kayaç kütlesi/tane boyutu ve kalitesi ön plana çıkmaktadır. Diğer yönden kullanım alanına yakınlığı temel unsurlardır.

Taş ocak işletmesini kullanım alanları olarak iki ana gruba ayırabiliriz. a. Endüstriyel kayalar / Mineraller (Kireç taşı, dolomit, marn, killer, alçıtaşı)b. Alt yapı ve yerüstü / yer altı yapı ve binaları A.Temel alt yapı inşaatları (Ulaşım yolları, kıyı koruma, liman inşaatları, baraj, gölet v.b.) B. Konut ve işyeri yapıları (kırma Taş) C. Çimento / Metalürji Sektörü D. Kağıt, boya, cam, gübre Sektörü E. Kimya ve Sağlık v.b. Sektörler Kullanım inşaat sektöründe malzemenin hacimsel-tane büyüklüğüne göre: İri Blok kaya Kesme yapı taşları (Ebatlanmış ve ya ebatsız) İri Dolgu malzemesi, stabilize malzemesi Mıcır Sıvı kumu Asfalt agregası ve dolgusu Mesken insaatları, yapı elemanları Alıcılar ise kurumlar, beton santralleri, belediyeler, demir ve kara yolları, DSİ, özel şahıs ve şirketler.

 Türkiye’de hızla gelişen ve büyüyen yerleşim yerleri, sanayi bölgeleri, ticaret merkezlerinin temel alt yapısı için yapı malzemelerine talep hızla artmaktadır. Diğer yönden yerleşim alanlarına yakın ocak ve ocak çevresi yerleşim alanları içerisine girmektedir.Bu da iki zıt konum yaratmaktadır. Taş ocağı işletmeciliği mi yoksa kentsel yerleşim alanı mı çelişkisi büyük illerde sorunlar olarak ortaya çıkmaktadır.

 Genel hatları ile bir açık ocak işletme tasarımında dikkat edilecek hususular;
1) Basamak ve ocak genel şev açısı ve duraylılık analizleri olmalıdır.
2) Açılacak ocak işletmeleri ana yol ve yol görünümünde görsel bozukluk yaratmayacak şekilde doğal taş yatağının geometrisi de göz önüne alınarak kısmen doğal perdelenmiş bir ocak geometrisi planlanmalıdır.
3) Su, hava, toprak gibi ortamların fiziksel kirliliğinin önlenmesi için ocak ve döküm harmanları planlaması ve harmanların doğaya kazandırılması iyi planlamalı ve ekonomiye kazandırılmalıdır.